Sosyal Medya

Hashimoto tiroidit için farkındalık geliştirme ayı'

Hashimoto tiroidit için farkındalık geliştirme ayı'

Amerikan Tiroit Derneği, içinde bulunduğumuz Nisan ayını 'Haşimoto hastalığı' hakkında farkındalık geliştirme ayı olarak belirlemiştir. Bu hastalığa dikkat çekmek, toplumu bilinçlendirerek, belirtileri karşısında erken dönemde doktora başvurmalarını sağlamak ve tedavideki gecikmeden dolayı oluşabilecek hasta mağduriyetini önlemek maksadı ile bu hastalığa değinmeye çalışacağız. 

Hipotiroidinin en sık sebebidir

Hashimoto Tiroidit (Haşimoto hastalığı), tiroit hormon yetmezliğinin en sık sebebi olan önemli bir hastalıktır. İlk kez 1912 yılında Japon Profesör Hashimoto tarafından tanımlandığı için bu isimle anılır. Halk arasında ‘tiroit bezi iltihabı’ olarak adlandırılsa da ‘tiroit bezi harabiyeti’ demek daha doğrudur. Toplumun yüzde 2’sinde bulunur. Hashimoto hastalarının yüzde 95’ i kadındır. Her yaşta görülebilse de 30-60 yaşlar arasında daha sıktır. Kadınlarda erkeklere nazaran 15-20 kat daha fazladır. 5 yaş altında görülmesi nadirdir.  

Bağışık sistem hastalığıdır

Hashimoto hastalığı, otoimmun dediğimiz bir bağışık sistem hastalığıdır. Otoimmun hastalıklarda vücut kendi dokusunu yabancı doku olarak algılayıp onu harap etmek ister ve vücutta bir mücadele yaşanır. Hashimoto tiroidit’ te de vücut kendi tiroit bezini yok etmeye çalışır. Vücudumuz bunu gerçekleştirmek için otoantikorlar; anti-TPO antikoru -TPOAb- ve antitiroglobulin antikoru -TgAb- üretir. Bu antikorlar, tiroit bezine bağlanarak tiroit hücrelerini yok eder. Bu sırada tiroit bezine birçok iltihap hücresi birikir. İltihap neticesinde tiroit hücreleri tahrip olarak azalınca bez küçülür ve tiroit hormonu yapacak hücre kalmaz. Bu gelişmelerin devamında ise tiroit hormon yetmezliği gelişir. Bu birlikten dolayı Hashimoto hastalarında diğer otoimmun hastalıklar da görülebilir. Hipogonadizm (seks hormonlarında azalma), addison hastalığı (böbreküstü bezi hormon yetmezliği), diyabetes mellitus (şeker hastalığı), hipoparatiroidizm (kanda paratiroit hormon ve kalsiyum eksikliği) ve pernisiyöz anemi (B12 vitamin eksikliğine bağlı kansızlık) ile birliktelik daha sık görülmektedir. Başlangıçta ufak bir guatr varlığı ile beraber kanda yüzde 95 oranında TPOAb ve yüzde 60 oranında TgAb tespit edilir ve TSH – hipofiz bezi hormonu ile T3 ve T4 – tiroit bezi hormonları - normaldir. Bazen de yüzde 5 oranında TSH düşüklüğü ve T3/T4 normal ya da yüksekliği ile saptanabilir. Bu durumda tespit edilen başlangıç halindeki Hashimoto hastaları yanlışlıkla toksik – zehirli - guatr tedavisi alabilmekte ve yıllarca takipsiz kalan hastalarda hormon düşürücü ilaca bağlı guatr gelişebilmektedir. Hashimoto hastalığı zaman içerisinde ilerledikçe önce tiroit hormon yetmezliği ( TSH yüksek, T3/T4 normal ) daha sonra da tam yetmezlik ( TSH yüksek, T3/T4 düşük ) gelişir. Yaş ilerledikçe hem kandaki antikor seviyeleri hem de tiroit hormon yetmezliği artar. 

Ailesel özellik gösterir

Hashimoto hastalığında genetik eğilim önemlidir yani ailesel özellik gösterir. Aynı ailenin üyelerinde kuvvetli genetik geçiş söz konusudur. Bu yüzden Hasimoto tiroidit saptanan bir bireyin ailesinde tiroit tetkikleri yapılmalıdır. Pek çok hastanın şikâyeti yoktur. Hashimoto’lu hastaların tiroit bezinde; ‘lastik silgi’ kıvamında bir sertlik ve şikayete sebep oluşturmayacak sessiz bir belirginleşme (guatr - tiroit bezi büyümesi ) vardır. Ağrı ve hassasiyet genelde olmaz. Bu hastalar doktora sıklıkla guatr nedeni ile ve tiroit hormon yetmezliğinin sebep olduğu; yorgunluk, uyuşukluk, deride kuruluk, üşüme, saç dökülmesi, hafızada zayıflama, kabızlık, iştah azlığı ile beraber kilo alımı, nefes darlığı, seste kalınlaşma, yüz, el ve ayaklarda şişme gibi şikayetler yüzünden başvurabilir. Hashimoto hastalığını tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi şekli yoktur. Tedavi, yalnızca hastalığın sebep olduğu guatr veya tiroit hormon yetmezliğinin giderilmesinden oluşur. Bu hastalar, ‘levotiroksin sodyum’ etken maddesi içeren tiroit hormon ilacı ile tedavi edilir. İlaç dozu, serum TSH düzeyini normale getirecek şekilde doktorunuz tarafından ayarlanır. Yaşlı, koroner arter hastalığı olanlarda tedaviye çok düşük dozlarda başlanır ve 4-6 haftalık aralarla artırılır. Osteoporozu – kemik erimesi – olan hastalarda da tedavi çok yüksek dozlarda yapılmamalıdır. Gebelik süresince ilaç dozunda yüzde 25-50 oranında bir artış gerekir.  

TAVSİYELERİMİZ

Tavsiyelerimiz; iyotlu tuz ve öksürük şurubu kullanmayınız, selenyum desteği alabilirsiniz, ilacınızı sabah aç karnınıza bir iki yudum su ile alınız ve en az yarım saat sonra yemek yiyebilirsiniz, ilacınızı sabah almayı unutmuş iseniz aklınıza gelen zamanda almalısınız, bir gün önce almayı unutmuş iseniz ertesi gün sabah ve akşam iki kez alınız, ilacınızı aldığınız dört saat içerisinde özellikle kalsiyum, demir  ve mide ilaçlarını almamaya çalışınız. Doktorunuzun kontrole davet ettiği zamanlara titizlikle riayet ediniz. Hamilelik düşünceniz var ise mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Hamileliğin gerçekleşmesi halinde tiroit hormon ilacınızı almaya devam etmelisiniz ki gebeliğinize bir zararı yoktur. İlacınızı almadığınız veya doz ayarlaması yaptırmadığınız taktirde; ilk aylar için düşük ve sonraki aylar için erken doğum tehdidi risklerini taşıdığınızı biliniz. Hamilelik sonrasında da doktorunuz ile temasa geçiniz. 

CERRAHİ TEDAVİ

 Hashimoto hastalarında cerrahi tedavi, ilk planda düşünülmeyecek bir durumdur. Cerrahi tedavi gerektiren en önemli durumlar; tiroit ince iğne aspirasyon biyopsisinde tiroit kanseri ve kuşkusunun saptanması, başka nedenlere bağlı olmadığı gösterilen nefes darlığı, yutkunma güçlüğü ve ses kısıklığı gibi bası bulgularının varlığı ve tiroit bezinin aniden büyümesi ile beliren lenfoma hastalığı şüphesidir. Ayrıca ilaç tedavisine rağmen nodüllü hastalıkta nodülde küçülme sağlanmaması ya da tiroit bezindeki büyümenin devam etmesi, kozmetik nedenler diğer cerrahi sebepler arasındadır.

http://www.eskisehiryenigungazetesi.com.tr/hashimoto-tiroidit-icin-farkindalik-gelistirme-ayi-makale,2682.html

http://www.ikincibolge.net/yazarlar/op-dr-kayihan-caglar/hashimoto-tiroidit-icin-farkindalik-gelistirme-ayi/6107/

Sosyal Medyada Paylaş