Kasım, Hipertiroidi Farkındalık Geliştirme Ayıdır
MÇ(43) E, Emirdağ
Ağu 2020’den beridir göz bulgularının da eşlik ettiği Graves hastalığı zemininde sağda 20 mm, solda 10 mm çoklu nodül ve tiroit bezi bilhassa sağ tarafta 11 kat büyüme nedenle bir dış merkez Endokrinoloji tarafından takip ve ilaçlarla tedavi edilmekteymiş.
Öncelikle ve süratle antitiroit ilaçlarla hastamızın tiroit hormonları kabul edilebilir seviyelere düşürüldü. Ameliyattan 1 hafta önce de hem tiroit damarlanmasını azaltıcı hem de ameliyat sonrası 24 saat içerisinde görülebilecek tiroit krizinin önüne geçecek damla tedavisi uygulandı. Hastamıza, ses siniri görüntüleme sistemi emniyetinde iki taraflı total tiroidektomi ameliyatı uygulandı. Ses ve nefes sorunu olmaksızın uyandırıldı.
***
Kasım, Hipertiroidi Farkındalık Geliştirme ayıdır. Graves hastalığı, ihtiyaçtan fazla tiroit hormonu üretilmesi anlamına gelen ‘hipertiroidi’nin en sık sebebidir. Ailesinde Graves hastalığı olan bireylerin tiroit tetkikleri yaptırması gerekmektedir. Stres, üzüntü, sigara içilmesi, iyot içeren besinlerden fazla tüketmek ve bazı ilaçlar bu hastalığın gelişmesine katkı sağlamaktadır. Bu hastaların kesinlikle tuzu iyotsuz tercih etmeleri ve sigara içmemeleri gerekir.
Sık görülen üç önemli özelliği; guatr (tiroit bezinde büyüme), kanda tiroit hormonlarında yükseklik ve göz bulgularıdır.
Teşhisi kolaydır. TSH normalin altına düşmüş ve T3 ve T4 denilen tiroit hormonları aşırı derecede artmıştır. TPO antikorları yüzde 90, Tg antikorları yüzde 60 yüksek bulunur. Teşhisin şüpheli olduğu hallerde TSH reseptör antikor yüksekliği tanı koydurur. Tiroit ultrasonografisi her zaman yapılarak tiroit bezindeki büyüme ve/veya nodül varlığı araştırılmalıdır.
Graves hastalığının tedavisinde; antitiroit ilaç (ATİ), cerrahi tedavi ve radyoaktif iyot (RAİ) tedavisi olmak üzere üç farklı yöntem vardır.
Cerrahi tedavi (CT) hastalığı hızla ortadan kaldırması gibi bir üstünlüğü vardır. Tekrarlama oranları; ATİ’de yüzde 50 ve RAİ’de yüzde 40 (0-41) iken CT sonrasında ise tiroidektominin (tiroidin çıkarılması) genişliğine ve izlem süresine bağlı olarak yüzde 0-28 arasındadır. Graves hastalığında CT’nin kesin gerekli olduğu haller; büyük guatr (>80 g) ve/veya bası bulguları, kanıtlanmış ya da şüpheli kanser, ciddi göz bulguları (oftalmopati) ve yüksek antikor düzeyleridir. CT’nin göreli gerekli olduğu haller ise; gebelik ve emzirme, ATİ’ye cevapsızlık, yan etki gelişmesi ya da sonrasında tekrarlama, RAİ tedavisinin sakıncalı olduğu durumlar, hasta isteği ve çocuk yaş grubudur. Graves hastalığı bulunan; özellikle 5 yaşından küçük çocuklarda, genç erkeklerde ve kısa sürede gebe kalmak isteyen ya da emzirmeye devam etmek isteyen kadınlarda CT ilk basamakta göz önüne alınmalıdır. Graves hastalarında elle hissedilen nodül varlığında ortalama yüzde 16,9 (yüzde 2,3-45,8) kanser riski taşıdığından CT ön plana geçmelidir. Hipertiroidi oranını sıfıra indirebilen total tiroidektomi (TT) -tiroit bezinin tamamı ile çıkarılması- ameliyatının ilerleyici göz bulguları olan hastalara uygulanması önerilmektedir.
CT gereği olan hastalarda TT ameliyatı en uygun yaklaşımdır. Buradaki en önemli husus tiroit cerrahisi konusunda deneyimli ekibin olup olmadığıdır. Diğer tedavi seçeneklerine göre daha pahalı bu yöntem kullanılacaksa başarı şansının yüksek ve ameliyata dair risklerin kabul edilebilir en az düzeyde olması gerekir. Deneyimli ekiplerin uyguladığı CT ile hastalığın tedavi şansı yüzde 95’ten fazla iken ses siniri felci ve kalsiyum düşüklüğü gibi önemli risklerin gelişme oranı da yüzde 1-2’den azdır. CT’nin en önemli yararı, tiroit hormonları normale getirildikten sonra ameliyatı yapılan hastanın 1-2 gün içinde evine dönebilmesi ve tiroit hormon takviyesi gereği dışında genel olarak başka bir tedaviye ihtiyaç duyulmamasıdır.
Şen ve esen kalınız.
Dr. Kayıhan ÇAĞLAR - Genel Cerrahi Uzmanı