Tiroit ve Paratiroit ameliyatlarında 'frozen inceleme'
Dokuların dondurularak histolojik açıdan incelenmesi (frozen inceleme, frozen kesit) bazı durumlarda ameliyatın seyrini değiştirebildiği tanısal önemli bir yaklaşımdır. Bu bağlamda patoloğun deneyimi ve bilgisi, çabuk ve doğru karar için önemli hale gelir. Cerrahlar, frozen inceleme için istek yaparken sonucun ameliyat stratejisini değiştirip değiştirmeyeceğini sorgulamalıdır. Eğer yanıt 'hayır' ise bu işleme gerek yoktur.
Frozen kesit incelemesinin uygulama alanları;
1. Ameliyat sırasında doğru tanı konması. Buna göre uygun tedavi şeklinin belirlenmesi ve tekrar ameliyat olasılığının azaltılması,
2. Ameliyat sırasında beklenilmeyen bir bulgunun değerlendirilmesi
3. Bazı durumlarda bilinen tanının doğrulanması,
4. Cerrahi sınırların değerlendirilmesi,
5. Hastalığın yaygınlığının değerlendirilmesi (lenf düğümü metastazları ve komşu organların invazyonları gibi)
6. Dokuların tanımlanması (sinir, paratiroit, üreter gibi)
Bazen patologlar frozen inceleme ile bir karara varamayabilirler ve lezyonun kesin tanısı ameliyat sonrası gerçekleşecek bir zamanda parafin kesitlere bırakılabilir.
Tiroidektomi ameliyatları sırasında frozen yönteminin en yaygın kullanım alanları ise; tiroiddeki nodülün ameliyat sırasındaki değerlendirilmesi, tiroit kanserlerinde tiroit dışına yayılım alanın değerlendirilmesi, lenf düğümü metastazının (sıçramasının) belirlenmesi ve özellikle normal paratiroit dokusunun tanımlanması amacıyla yapılmaktadır.Tiroit ince iğne aspirasyonu tanısı; papiller, medüller ve metastatik tiroid karsinomu veya lenfoma için şüpheli olan olgularda (Bethesda sistemi V. kategori) frozen kesin tanıyı kesinleştirmek için yararlıdır.
Frozen kesitlerde tanısal zorluk yaratan tiroit patolojileri ise kapsülsüz folliküler lezyon, folliküler/onkositik (Hürtle) hücreli neoplazi veya şüphesi, papiller tiroid karsinomu alt tipleri ve ektopik tiroid dokusu olarak sıralanabilir. Bu olgularda frozen ve sitoolojik inceleme gibi yöntemlerle kesin tanı verilememektedir. Ayrıca 1cm'den küçük nodüllere frozen işlemi uygulanması önerilmemektedir. Sitolojik tanısı papiller tiroid karsinomu (Bethesda sistemi VI. kategori) olan olgularda da frozen işlemi gereksizdir.